خبر نامه هواپيمائي ۲۴
“تلاش پيگيروشتاب براي يافتن جايگزين سوخت هاي فسيلي در صنعت هواپيمائي”
مقدمه:
گرايش ودست يابي به سوخت هاي غيرفسيلي در توسعه پايدار صنعت يكي از اركان وماموريت هاي مهم كارشناسان بوده وكاهش انتشار دي اكسيد كربن را ميسر مي سازد
يكي ديگراز بسترهاي اين ديدگاه، توجيه ودلايل اقتصادي مسئله است كه در نوع خود براي شركت هاي هواپيمائي اهميت فوق العاده ايي در بر خواهد داشت
سوخت مصرفي:
طبق برآورد كارشناسي يكي از مسئولين انرژي كمپاني ارباس،سوخت مصرفي در صنعت هواپيمائي در سي سال اخير دو برابر افزايش داشته است
متجاوز از چهل سال از عمر هواپيماهاي جت در صنعت مي گذرد،مطالعه وتوسعه در قابليت نوع سوخت هاي جديد بكار رفته ادامه دار بوده است واين بدين معناست كه سوخت مصرفي در ازاء هر مسافر به آرامي افزايش رو به رشدي را نشان مي دهد۰
طبق آمار سازمان بين المللي حمل ونقل هوائي “ياتا” هزينه وخت مصرفي ساليانه يعني از سال۲۰۰۱ به ميزان ۳۸% افزايش يافته است،بدين صورت كه هزينه هاي سوخت مصرفي جت تاسال ۲۰۰۱ به ميزان۴۳ميليارد دلار بوده ودر سال ۲۰۱۱ ميلادي اين رقم به ۱۶۶ ميليارد دلار افزايش يافته است
سوخت هواپيما همواره يكي از چالش هاي بزرگ هزينه برشركت هاي هواپيمائي با ميانگين۴۰ در كل هزينه ها بوده است كه راهكارهاي متفاوت وتاثير گذاري براي كاهش هزينه ها ازسوي مديران بر مديريت مصرف سوخت بكار گرفته مي شود كه در ذيل بطور اجمال بدان اشاره مي گردد
الف:در بعضي از شركت ها،متمركز شدن روي قابليت سوخت وديسپچ پروازها وسرعت هواپيماها در مسيرهاي شبكه اي شركت تاثيرگذارخوهد بود
ب:برخي از شركت ها با ديدگاههاي مديريت در حمل ونقل واستفادهاز كانالهاي ورودي وخروجي پروازها به فرودگاهها،سعي دركاهش هزينه ها معمول مي نمايند
راهكارها جهت كاهش انتشار جايگزين:
يك شركت هواپيمائي قادر خواهد بود بدون كاهش مقدار سوخت مصرفي كه مورد استفاده قرار مي گيرد،با تمهيداتي گاز كربنيك متصاعد شده را كنترل وكاهش دهد!
– اتحاديه اروپا Euro community در بخش كنترل پروازهاي اروپا
EURO CONTROL قوانين محكم وپايداري تدوين نموده است كه بر اساس آن،سوخت جت هاي موجود نبايستي بيش از ۵/۳ كيلوگرم در يك ليتر بنزين سوخت شده (Fuel BURNED) گاز كربنيك متصاعد نمايد
يك كمپاني توليد انرژي در آمريكا،ك. موفق شدهاست يك نوع سوخت فسيلي جديد استاندارد توليد نمايد كه در صد CO2انتشار يافته آن در حد صفر است!
توجه شما را به نمودارگردآوري گرديده از كارخانجات بوئينگ وارباس وتحليل آماري موسسه حسابرسي بازرگاني در ذيل جلب مي نمايد۰
نمودار سوخت وروغن مصرفي فسيلي هواپيمائي بازرگاني در ۲۵ سال اخير
|
اطلاعا ت پايه
|
۱۹۸۵
|
۱۹۹۵
|
۲۰۰۰
|
۲۰۰۵
|
۲۰۰۸
|
۲۰۱۱
|
|
تعداد مسافرحمل شده(ميليون نفر)
|
۸۹۶
|
۱۳۰۴
|
۱۶۷۲
|
۲۰۲۲
|
۲۲۹۳
|
۲۵۷۰
|
|
مقداربارحمل شده(ميليون تن)
|
۷/۱۳
|
۲/۲۲
|
۴/۳۰
|
۶/۳۷
|
۵/۴۰
|
۲/۴۶
|
|
مقدار سوخت مصرفي(ميلياردگالن)
|
۶/۳۳
|
۷/۴۶
|
–
|
۳/۶۳
|
۸/۵۹
|
–
|
|
هزينه سوخت وروغن(ميليارددلار
|
–
|
۲/۱۷
۲۹
|
۴۶
۸/۲۸
|
۹۱
۵/۵۴
|
۱۸۹
۹۹
|
۱۶۶
۹۶
|
|
|
|
سوخت هاي جايگزين:
سوخت هاي سنتي هواپيمائي عموما” فسيلي مشتق از مواد نفتي روغني بوده كه انتشار بازتاب آن در لايه هاي ازن در جو بسيار خطرناك مي باشد واين يكي از معضلات وخود مشغولي هاي ذهني اكثر كارشناسان محيط زيست وكارشناسان نوآوريهاي توليد انرژي در جهان مي باشد۰پيامد انتشار اين نوع گازها در سطح بالاي اتمسفر(جو)وتوليد گازهاي گل خانه اي از سوي ديگر صنعت هواپيمائي را عليرغم تحميل هزينه هاي فوق العاده در يك تنگناي جديد قرار داده است
لذا صنعت حمل ونقل هوائي سعي مي نمايد كه حداكثر با استفاده از سوخت هاي فسيلي به ميزان ۲ الي ۴% از افزايش گازهاي گل خانه اي جلوگيري نمايد
سوخت هاي جايگزين هم هر يك داراي شرايط فيزيكي ومشخصات منحصر بخود را دارا مي باشند مانند نقطه اشتعال- نقطه انجماد- نقطه دود وانرژي وغيره
بنابر اين پرداختن به موضوعات ومشخصات بيشتر سوخت هاي جايگزين فسيلي وتاثيرات آن بر محيط مستلزم صرف وقت قابل توجهي است كه از بحث مربوط به اين خبرنامه خارج است،در ادامه اين بحث به انواع سوخت هاي جايگزين غيرفسيلي با انتشار گاز كربنيك در حد صفر ياBIOFUEL كه به سه طبقه تصميم گرديده اند توجه مي گردد
نسل اول سوخت هاي غير فسيلي BIOMASS تعداد موجود زنده تاثير پذيروكاربرد آن عموما” در مواد غذائي سنتي كه بشر استفاده مي نمايد وجود دارد،مانند دانه هاي سويا- نخودونارگيل،براي تبديل اين مواد غذائي به سوخت هاي جايگزين،هزينه هاي هنگفتي جهت سرمايه گذاري وتوليد نيازمند است وازطرفي براي توليد وافزيش اين مواد ضروري است زمين هاي كشاورزي زيادي در سراسرجهان زير كشت قرار گيرد
نسل دوم: سوخت هاي غير فسيلي
موجودات زنده بدون انتشارco2 درحد صفر شامل مواد غيرغذايي مي باشد كه عبارت اند از مواد زائد موجودات زنده –براده چوب(خاك اره)پسماند يا زباله هاي شهري و گياهان غير قابل خوراكي كه منابع تاثير گذاري در توليد سوخت هاي جايگزين بدون co2 خواهند بود
-كارشناسان يا تا طبق مطالعه وتحقيقاتي كه به عمل آورده اند بدين نتيجه دست يافته اند كه استفاده از منابع فوق جهت توليد سوخت هاي غير فسيلي،ميتواند به ميزان ۶۰%از انتشار گازهاي گل خانه اي را در سطح بالاي جو زمين كاهش دهد۰از طرفي در هر هكتار كاشت وكشت اين گياهان ومواد فوق الذكر مي توان ۲۵۰۰تا۳۰۰۰ كيلو گرم هسته اين گياهان را پرورش و برداشت نمود ودر هر هكتار ۱۲۰۰كيلو گرم عايدات نفتي كسب نمود،بنابر اين عوامل ذيل تعيين كننده در توليد سوخت هاي جايگزين در نسل دوم مي باشد
پسماند(زباله)شهري – گياهان CROP-STALK-JATROPHA-CAMELINA
نسل سوم:سوخت هاي غير فسيلي
يكي ديگراز منابع توليد سوخت هاي جايگزين فسيلي،استفاده بهينه در توليد وبازپروري ساختمان آلي(آورگانيزم)مانند جلبك هامي باشد كه در آب هاي راكد وكثيف بمقدار فراوان ودر مردابهاي طبيعي وجود دارد اين منبع عامل موثري در كاهش co2 مي باشد،استفاده و توليد اين منبع نسبت به دو روش فوق كم هزينه تر وعايدات ناشي از آن محسوس تر خوهد بود
)) نگاهي ژرف بسوي پايانه بين المللي بار دوبي))
MEGA TERMINAL
دهكده بين لمللي بار دوبي باكد DCVطبق آمار در سه ماهه اول سال ۲۰۰۹ رشد محسوسي داشته است،مجموع بارهاي جا بجا شده بين ماههاي ژانويه تا مارس در اين سال نزديك به ۴۲۵،۱۷۲تن بوده كه در مقايسه با سه ماهه اول سال ۲۰۰۸ يعني ۴۲۳،۲۹۱ تن،رشدي معادل ۵/۳در صد افزايش داشته است
زمانيكهاين دهكده در سال ۱۹۹۱ بنا نهاده شد،سامانه بار اين فرودگاه درجايگاه شصت ويكمين نقطه بار در جهان قرار داشت ولي اكنون اين پايانه دراثر توجه وخردورزي مديريت فرودگاه وسرازير شدن بار از كليه نقاط جهان به اين فرودگاه ،هم اكنون جزء دهنقطه برترجهان ازنظر پذيرش و ظرفيت بارقراردارد
در سال ۱۹۹۵ ميلادي اين دهكده اقدام به توسعه وگسترش پايانه بارخود نمود وتوانست ظرفيت پايانه را ازنظر حجمي به ميزان ۲۵۰،۰۰۰تن در سال افزايش دهد
پيش بيني هاي انجام پذيرفته در رشد بار توسط صاحب نظران مدبروديدگاه مديريت وباز خورد تلاش واهتمام براي دست يابي به امكانات بيشتر در راستاي پاسخگوئي منجر به سرمايه گذاري اوليه معادل يك ميليارد درهم براي ساخت يك پايانه بين المللي تمام الكترونيك بنام پايانه بار مگا در فرودگاه آل مكتوم گرديد
بخشي ازاين پايانه آماده بهره برداري مي باشد اين پايانه پس از اتمام كامل پروژه،قادر خواهد بود ميزان ۸/۲ ميليون تن بار را ظرف مدت يكسال در اين پايانه عملياتي كاملا” جابجا نمايد!
فاز نهائي بسط وگسترش اين پروژه وتجهيزات مورد نياز در نيمه راه اتمام بوده وبا امكانات فوق العاده ايكه بدين منظور در اين پايانه بكار گرفته شده است،پيش بيني مي گردد مگا پايانه دوبي جزء پنج مركزبين المللي فعاليت هاي بار در جهان محسوب گردد
در راستاي اين تلاشها،چشم اندازهاي ديگري جهت تسريع در ناوگان حمل ونقل مورد مطالعه كارشناسان قرار گرفته است كه بخشي از بازار هدف مقامات فرودگاه دوبي مي باشد ازجمله شانزده پايانه زنجيره اي پيشنهادي بار براي ارتباط وتغذيه مركز بين المللي بار در فرودگاه دوبي در نظر گرفته شده است كه با راه اندازي اين پايانه هاي زنجيره اي،دوبي در آينده اي نزديك بعنوان مركز حمل ونقل برتر بين المللي بارقرارخواهد گرفت
برگردان و تدوين : داود بيكيان
منابع : Tact rule & IATA Bulletin
تاريخ : ۰۸/۱۱/۱۳۹۰